CƠ SỞ DỮ LIỆU TRÍCH DẪN
SCOPUS

1. GIỚI THIỆU

• Năm 1880, Nhà xuất bản Elsevier được thành lập Hà Lan. Trong quá trình phát triển từ một văn phòng xuất bản học thuật nhỏ, Elsevier đã chuyển mình mạnh mẽ để trở thành nhà cung cấp nguồn học liệu hàng đầu – chiếm hơn 25% tổng số ấn phẩm xuất bản toàn thế giới. Hằng năm, Elsevier xuất bản hơn 500.000 bài viết  trong 2.500 tạp chí. Dữ liệu chứa hơn 17 triệu tài liệu và 40.000 cuốn sách điện tử. Tổng số lượt tải hàng năm lên tới hơn 1 tỷ.  Với số lượng tài liệu đồ sộ và phát triển hằng ngày của Elsevier nói riêng và thế giới nói chung để  để nâng cao chất lượng nghiên cứu và đảm bảo nguồn học liệu chính thống, tin cậy nhất nhất. Tháng 11 năm 2004 Elsevier phát hành cơ sở dữ liệu Scopus cho phép người dùng tiếp cận thông tin chính xác, trích dẫn hiệu quả từ nhiều nguồn tư liệu trên thế giới.
• Tính đến nay Scopus đã có hơn 25.800+ tạp chí thẩm định bài viết, hơn 7000+ nhà xuất bản là thành viên và  hơn 1.800.000+ nội dung trích dẫn chứa trong Scopus. 
• Bên cạnh đó trong một nghiên cứu được đăng tải trên PubMed so sánh thì Scopus vẫn cho thấy sự bao phủ, liên kết với nhiều tạp chí và dữ liệu phân tích trích dẫn nhanh, đầy đủ hơn cả PubMed và Web of Science.* Từ đó có thể cho thấy Scopus thật sự là một công cụ cung cấp nguồn học liệu, nghiên cứu chất lượng cao trên toàn cầu.

Ưu điểm và hạn chế của cơ sở dữ liệu.

ƯU ĐIỂM

• Scopus là cơ sở dữ liệu toàn cầu phục vụ tốt nhất nhu cầu của các nhà nghiên cứu và đảm bảo rằng mọi thông tin khoa học liên quan không bị bỏ sót. Nguồn học liệu từ tất cả các khu vực địa lý, bao gồm những nguồn không phải tiếng Anh. Trên thực tế, khoảng 22% đầu sách trong Scopus được xuất bản bằng các ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh – với hơn 40 loại ngôn ngữ.
• Cập nhật xu hướng mới nhất (gợi ý nghiên cứu mới nhất, gửi thông báo nếu có cập nhật) dựa trên thông tin phân tích lượt truy cập, lượt chia sẻ và trích dẫn. 
• Hỗ trợ trích dẫn đa dạng tài liệu ngay cả những tài liệu không phải của Elsevier.
• Hệ thống chi tiết thông tin nghiên cứu, trích dẫn đến từ PlumX độc quyền của Elsevier.

NHƯỢC ĐIỂM**

• Dữ liệu Scopus dường như tập trung nhiều vào số lượng hơn chất lượng nên cơ sở dữ liệu ít chọn lọc hơn so với Web of Science…
• Một số tác giả, bài viết không được giữ nguyên bản gốc. Ví dụ: tên tác giả, bài viết đến từ Trung Quốc đều được dịch thuật sang tiếng Anh.
• Một số bài viết được phân loại không phù hợp với chủ đề của nó.
• Đường dẫn liên kết đôi khi không đúng, mặc dù thông tin có thể đã chính xác.

2. NỘI DUNG THƯ VIỆN

Cơ sở dữ liệu hiện có: 

• 5000+ nhà xuất bản đến từ toàn thế giới
• 25.100+ Active Serial titles với 20.000+ thuộc về lĩnh vực y tế.
• 77.800.000+ trích dẫn, cũ nhất từ năm 1788
• 16.000.000+ dữ liệu tác giả từ khắp nơi trên thế giới.
• 70.000+ dữ liệu từ trường đại học, bao gồm một số trường đại học lớn như Harvard, Stanford và Cambridge…
• 210.000+ đầu sách bao gồm khoa học xã hội, khoa học sức khỏe, khoa học đời sống và khoa học tự nhiên.

Tính năng hiện có: 

• Tìm kiếm bài viết: Bao gồm Basic và Advanced Search. Cơ sở dữ liệu Scopus liên kết với nhiều các thư viện và trung tâm học thuật toàn thế giới nên tính năng tìm kiếm cho phép người dùng biết được những thông tin về ý tưởng, xu hướng nghiên cứu trên toàn cầu thông qua thống kết về kết quả trả về  từ đó cung cấp cơ sở cho việc xác định những chủ đề, lựa chọn nghiên cứu phù hợp. Kết quả trả về bao gồm những thông tin cơ bản nhất, tổng quan của nghiên cứu thay vì là một bài toàn văn. Và tất nhiên mỗi bài viết luôn minh bạch, tin cậy và luôn hỗ trợ trích dẫn nếu người dùng có nhu cầu.

“Basic Search” thì chỉ yêu cầu nhập keyword và trường dữ liệu mà mình quan tâm như: ISSN, Authors…

“Advanced Search”  tính năng hữu dụng để khu trú rõ ràng kết quả bằng cách sử dụng câu lệnh BOOLEAN, số lượng ký tự trong kết quả, tác giả/ tổ chức trong nghiên cứu. Thường được sử dụng bởi những người dùng kinh nghiệm với trường dữ liệu đầu vào phức tạp hơn.

• • Phân tích dữ liệu trích dẫn của một bài viết : Cung cấp những thông số thiết thực nhất về số người đọc/ trích dẫn từ đó cho biết khả năng áp dụng của một nghiên cứu/ bài viết, theo dõi tác động của bài viết và xu hướng nghiên cứu toàn cầu . Bao gồm số liệu từ chính cơ sở dữ liệu Scopus và số liệu từ PlumX –  là một công cụ trực tuyến cung cấp dữ liệu trích dẫn để đánh giá các bài báo đồng đẳng và các tác phẩm học thuật khác bằng cách tổng hợp thông tin từ các nguồn khác nhau.
  • Tìm kiếm thông tin tác giả/ tổ chức học thuật liên kết: Mỗi tác giả đều được thống kê đầy đủ những thông tin trích dẫn bao gồm số bài viết,  đồng tác giả, số lượt trích dẫn, h- index cũng như lĩnh vực chuyên ngành của từng tác giả. Bên cạnh, đối tác học thuật sẽ được thống kê ở một số tiêu chí như số tác giả hiện có, số bài viết, lĩnh vực chuyên ngành và số lượng bài viết trong từng lĩnh vực của họ.

• Tính năng thông báo (Alerts): người dùng sẽ được thông báo qua email hoặc tại trang chủ khi tài liệu mới được tải lên Scopus. Bạn có thể tạo danh sách thông báo cho riêng mình và sẽ được thông báo khi có bài viết được đăng tải lên. Bao gồm 3 phần chính là thông báo “ search, Author Citation, Document citation”.

• Search Alerts: Bạn sẽ nhận được một thông báo tìm kiếm mỗi khi có kết quả mới xuất hiện trên Scopus.
• Author Citation và Document citation: Người dùng sẽ được thông báo mỗi khi tài liệu, tác giả được trích dẫn trên Scopus.

3. Đối tượng sử dụng:

Nghiên cứu viên: 

• Từ những kết quả trả về khi tìm kiếm thông tin, nghiên cứu viên có thể dễ dàng nhận định rằng lĩnh vực của mình có xu hướng như thế nào trong vài năm qua và một số cây bút có nhiều đóng góp trong lĩnh vực này. Ngoài ra,Tìm kiếm nâng cao (Advanced search) sẽ đưa họ đến ngay bài viết cần tìm kiếm, từ đó tiết kiệm thời gian mà kết quả trả về lại chính xác và hiệu quả
• Mọi bài tổng quan ở Scopus đều được hỗ trợ trích dẫn.
• Có cái nhìn tổng quan hơn, và tin cậy cao hơn với những số liệu thống kê cụ thể ở mục phân tích dữ liệu trích dẫn của Scopus, mọi thông tin cần thiết về số lượng truy cập, trích dẫn, sẽ được thống kê cụ thể ở Scopus citation hoặc PlumX, và từ đó cũng có sự so sánh nghiên cứu với những “ đồng nghiệp” cùng lĩnh vực. Hơn thế nữa là biết được mức độ phủ sóng, áp dụng từ những bài viết của mình thông qua số liệu trên cùng với xác định được những cộng sự tiềm năng.
• Tìm kiếm thông tin tác giả sẽ hữu ích khi nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu về các cá nhân cùng lĩnh vực hoặc đối tác của mình.  Ngoài ra, một tác giả có thể có nhiều cách viết tên ở những bài nghiên cứu khác nhau nhưng liệu rằng những tên khác nhau đó có phải là một hay không sẽ được giải quyết bởi tính năng này.
• Nếu nghiên cứu viên còn chưa xác định được sẽ đăng kí ở đâu để đăng bài viết của mình thì thông tin các tổ chức học thuật của Scopus  có thể hữu ích. Dựa vào những số liệu thống kê như điểm trích dẫn (Citescore), chỉ số ảnh hưởng (IF) …từ đó có lựa chọn phù hợp
• Tính năng “Alert”  giúp nhà nghiên cứu không cần tốn quá nhiều thời gian để cập nhật sự phát triển nghiên cứu trong lĩnh vực của mình bởi vì mọi thứ thay đổi sẽ được thông báo đến ngay cho họ

Bác sĩ: tiếp cận nhanh những nghiên cứu cập nhật nhất mở rộng kiến thức trong lĩnh vực của mình nói riêng và những lĩnh vực khác nói chung.

• Hỗ trợ trích dẫn hầu hết các bài viết và dễ dàng 
• Mỗi bài viết đều có nguồn trích dẫn rõ ràng và đều cung cấp đường dẫn chi tiết từ đó người thực hành lâm sàng dễ dàng chuyên sâu kiến thức chuyên ngành của mình.
• Tính năng “ Alert” sẽ đảm bảo rằng họ không tụt hậu vì mọi thứ liên quan đến lĩnh vực/ chuyên ngành mình quan tâm luôn được thông báo rõ ràng mỗi khi có cập nhật mới

*Falagas ME, Pitsouni EI, Malietzis GA, Pappas G. Comparison of PubMed, Scopus, Web of Science, and Google Scholar: strengths and weaknesses..

** Martijn Visser, Nees Jan van Eck, Ludo Waltman; Large-scale comparison of bibliographic data sources: Scopus, Web of Science, Dimensions, Crossref, and Microsoft Academic. Quantitative Science Studies 2021; 2 (1): 20–41. doi: https://doi.org/10.1162/qss_a_00112